Zašto su žene otporije na viruse?

Teza da muškarci više obolevaju od zaraznih bolesti nije nimalo nova. Takozvani “muški grip” je sve češće pominjan u pop kulturi, a objašnjenje je često nalaženo u antiviralnim potencijalima estrogena i superiornom imunološkom sistemu žene. Ali ima naučnika koji smatraju da se mora još toga naučiti o ovom fenomenu. Na primer, ovakve bolesti, čini se, ne pokazuju razliku među polovima “odmah posle puberteta, kada se prvi put javljaju hormoni vezani za seks, već skoro deceniju kasnije”, objašnjavaju naučnici.

Oni smatraju da postoji evolutivno objašnjenje za “polnu” opredeljenost nekih virusa. Njihovo istraživanje, “Evolucija polno specifične viroze kod zaraznih bolesti” koristi matematičke metode da bi potvrdilo ovu teoriju. Prema nekim nalazima, određene virusne bolesti poput HPV, evoluiraju na način da budu manje surove prema ženama jer ženska tela nude više mogućnosti da virus kasnije inficira i druge domaćine, poput dece.

Postoje dva oblika prenošenja virusa koje obrađuje ovo istraživanje. Jedno je horizontalno prenošenje, koje se odnosi na prenos infekcije među ljudima unutar jedne populacije. Drugo je vertikalno prenošenje, to jest, zaraza beba kroz trudnoću, rađanje ili dojenje, na primer.

“S obzirom da žene mogu da prenesu patogene tokom trudnoće, porođaja ili dojenja, oni se prilagođavaju, dovevši do niže stope virulencije kod žena”, zaključuje se u studiji. Istraživači su utvrdili nekoliko tužnih činjenica: bakterija koja uzrokuje tuberkulozu navodno ubija dva puta više muškaraca nego žena, a kod muškaraca, moguće je da se HPV “pet puta češće” razvije u potencijalno smrtonosni kancer jednjaka nego kod žena.

Naučnici su iskoristili ovaj model da protumače podatke iz Japana, gde virus koji izaziva leukemiju T-ćelija kod odraslih češće razvija kod muškaraca kao smrtonosan. Ova razlika u polovima, međutim, nije zabeležena nigde drugde. Teorija koju zastupaju naučnici je da zarazna bolest prolazi kroz proces prirodne selekcije na osnovu njene sposobnosti da se širi među različitim domaćinima. “Možemo da tvrdimo da dojenje duže traje u Japanu nego, na primer, na Karibima, te stoga postoji razlika u virulenciji između dve zajednice”, piše u zaključku studije.

Moguće je da i drugi faktori mogu da uzrokuju razlike koje postoje između japanskog i karipskog stanovništva: “Dobro je poznato da postoji više faktora rizika za različite bolesti, sem pola i roda”, kaže autor istraživanja Vinsent Jansen, profesor matematičke biologije na Univerzitetu Rojal Holovej u Londonu.

On objašnjava da se matematički model napravljen u ovom istraživanju – koji predviđa da patogeni postaju manje virulentni kod domaćina koji pružaju povećanu mogućnost za vertikalnu transmisiju – slaže sa podacima o leukemiji kod muškaraca i žena i u Japanu i na Karibima. Time se podvlači razlog zašto su on i kolege smatrali važnim da sprovedu ovo istraživanje. “Ako razlike izazivaju razlike u hormonima kod žena i muškaraca, ili razlike imunološkog sistema, zašto onda vidimo razlike i između različitih geografskih regiona?”

“Ako se virus prenosi sa majke na dete, žene su onda važnije virusu nego muškarci”, kaže Jansen. Još nije jasno kako zarazne bolesti mogu da “znaju” da li se nalaze u muškom ili ženskom domaćinu. Prema Jansenu, naučnici ne znaju još uvek zašto je tako, ali n

Komentari

Povezani članci